مسئولیت پذیری دروازه ورود به مدیریت
چالش عموم دانشجویان مدیریت، ارتباط برقرار نکردن با مطالب و جدا دانستن آموزه های مدیریت از فضای واقعی جامعه است. گروهی از صاحبنظران این امر را ناشی از فاصله میان مقام نظر و عمل و گروهی آن را ناشی از تفاوت میان مدیریت غربی و مدیریت بومی می دانند.
اما به نظر می رسد عاملی که بیش و پیش از عوامل دیگر در ایجاد این مساله دخیل است، مسوولیت پذیر نبودن مدیران است؛ دریچه ورود و شرط لازم پذیرش منصب مدیریت، پذیرش مسوولیت رساندن آن مجموعه به اهداف تعیین شده است. با چنین رویکردی مدیر همواره با این سوال روبروست که آیا حداکثر توان خود را در قبال این مسوولیت و امانت انجام داده است و می دهد؟ پاسخگویی در برابر خود، جامعه، تاریخ و تمدن در قبال وقت و منابع خود و مجموعه زیردست، برای حداکثر نیل به هدف، مسوولیتی است فوق العاده سنگین.
تمام آموزه های مدیریت از همین نقطه و برای پاسخ به همین سوال معنا پیدا می کنند؛ برنامه ریزی، ابزاری خواهد بود برای استفاده بهینه از منابع، کنترل و نظارت وسیله ای خواهد بود برای کسب اطمینان مدیر از میزان انجام وظیفه در قبال سازمان و جامعه و ... .
به عبارتی هر جا، فرد، چنین مسوولیت پذیری در قبال پست در اختیار گرفته، احساس کرد، مدیریت آغاز گشته است و الا به جای واژه مدیر باید از رئیس استفاده کرد. آنچه در عموم سازمانهای ایرانی مشاهده می شود ریاست است تا مدیریت؛ دانشجویان بر این باورند که هم اکنون شایستگی لازم را برای اداره کردن (و نه مدیریت) هر سازمانی را به شیوه موجود دارند و این همه برنامه ریزی و ارزیابی و ... نمی خواهد. ریاست کار سختی نیست. اما زمانی که نگاه به مدیریت از مسوولیت تمام و کمال در قبال مجموعه تحت امر آغاز شود، ذره ذره کارها و نظرات، چه در مقام عمل و چه در مقام نظر، درس مدیریتی خواهد بود.
نقطه آغاز مدیریت، مسوولیت پذیری و خلاصه مدیریت، بهبود مستمر است. شاید اگر این دو مفهوم در ذهن و جان دانشجویان مدیریت جا بگیرد، آموزش رشته مدیریت متحول شود؛ در غیر این صورت، همانگونه که هم اکنون جاری و ساری است، تفاوتی میان مدیریت و اژدهاشناسی وجود نخواهد داشت.
(برای درک بهتر اهمیت فوق العاده زیاد این مطلب، مروری بر مدیریتهایی که داشته ایم بیاندازیم؛ مدیریت خانواده، مدرسه یا دانشگاه، مسجد، هیات، بسیج، انجمن، کلاس، اداره، سازمان یا ...؛ آیا بهتر از آنچه کردیم نمی شد مجموعه را هدایت کرد، اگر می شد و نکرده ایم، در قبال آن مسوولیم)
