فهم مفاهیم دینی از دریچه رویکرد سیستمی

یکی از نکات بسیار مهم و جدی در رویکرد سیستمی این است که تا حد خیلی زیادی می‌تواند در فهم مباحث، تعالیم و احکام دینی مفید و سازنده باشد، لذا به نظر می‌رسد که رویکرد سیستمی می‌تواند به عنوان رویکردی مکمل در فهم مباحث اسلامی به شمار آید.

شاید مهمترین علت این مسئله این است که دین نیز یک مجموعه و کل است و تنها در صورتی می‌توان دین را به خوبی فهمید که بتوان فهمی جامع نسبت به اجزای آن داشت و آنرا به صورت یک مجموعه منسجم و کامل درک کرد. رویکرد سیستمی این ابزار فکری را در اختیار فرد قرار می‌دهد که به صورت نظام‌مند به این ادراک دست‌یابد.

البته قطعا این مسئله به این معنا نیست که رویکرد سیستمی دینی، کامل و بدون اشکال است، بلکه این صحبت به این معناست که تا حد زیادی می‌تواند در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد.

دو بعد مختلف رویکرد سیستمی

رویکرد سیستمی خیلی جالب است! یکی از نکات جالب در این رویکرد این است که بر خلاف بسیاری دیگر از مباحث تئوری که کمتر به حوزه عمل وارد شده است و همچنین بر خلاف بسیاری از مباحث عملی که پشتوانه تئوریک ندارد، رویکرد سیستمی رویکردی است که هم دارای مباحث بسیار مفهومی و انتزاعی است، و هم از دل آن مباحث و مبتنی بر همان مباحث بسیاری از مفاهیم و علوم و مباحث ابزاری و عملی از دل آن استخراج شده است که در علوم مختلف (البته عمدتا تجربی) شگفتی و رشد بسیار زیادی ایجاد کرده است.