مواجهه با خوشه صنعتی در خط مشی صنعتی
به نظر میرسد تکرار تجربه کشورهای در حال توسعه مبنی بر هجوم بنگاهها برای قرار گرفتن در جریان زنجیره تامین شرکتهای چندملیتی، به دلیل موانع اقتصادی ایجاد شده توسط قدرتهای اقتصادی در مسیر پیشرفت کشور نه در عمل ممکن بوده و نه بهترین گزینه محسوب میشود. چرا که میتواند به وابستگی دائمی و عدم دستیابی به بنگاههای نوآور و رقابتپذیر منجر شود. از این رو اتخاذ رویکرد افزایش پیوندها و همکاریهای بین بنگاهیِ بنگاههای کوچک و بزرگ داخلی و تکمیل زنجیرههای تولید داخلی، از اصول اقتصاد مقاومتی است که عامل مهمی در رشد آنها به شمار میرود.
این رویکرد به معنای درونگرایی صرف در اقتصاد کشور و عدم تعامل آن با جهان نیست و پیشنهاد میشود ضمن توجه به همکاری بنگاههای داخلی با بنگاههای توانمند خارجی در دیگر کشورها، شبکهسازی و گسترش همکاریهای بینبنگاهی داخلی در اولویت قرار گیرد.
همکاری بنگاههای داخلی با شرکتهای توانمند خارجی میتواند با هدف افزایش قابلیتهای فنی و بازاریابی و افزایش پیوندهای منطقهای تحقق یابد.
گسترش همکاریهای بینبنگاهی در داخل کشور مستلزم رشد و توانمندی بنگاههای بزرگ به عنوان محور شبکه و افزایش روحیه اعتماد و همکاری در میان بنگاههای کوچک است. همچنین در این زمینه لازم است تا قوانین و مقرراتی جهت افزایش این همکاریها وضع شود.
لزوم شناسایی تجمعات مکانی بنگاههای موجود و تقویت همکاری میان آنها
خوشههای صنعتی یکی از مدلهای توصیه شده همکاری میان بنگاهها به خصوص بنگاههای کوچک و متوسط است. این مدل همکاری به دلیل نزدیکی جغرافیایی بنگاهها و مهمتر از آن وجود زمینهای از فرهنگ مشارکت و همکاری میان بنگاهها جهت رشد جمعی (و نه تک بنگاهی) دارای مزایای فراوانی است.
با این حال باید توجه کرد که تجمع مکانی گروهی از بنگاهها در یک نقطه، به دلیل وجود مزایای خاص شکل گرفته در طول زمان بوده و صرف تجمیع بنگاهها در یک مکان نمیتواند باعث ایجاد خوشه گردد.
عمق بخشیدن به همکاری میان بنگاهها بیش از آنکه مسالهای جغرافیایی باشد، مسالهای فرهنگی و اجتماعی بوده که شکلگیری آن مستلزم صرف زمان و اجرای راهبردهای اجتماعی است.
به این ترتیب لازم است تا نگاه سخت افزاری به خوشهها و شهرکهای صنعتی در قالب ایجاد مکانهای صنعتی و فراهمآوری امکانات ساختمانی کنار گذاشته شده و رویکرد نرمافزاریتری نسبت به بنگاه ها اتخاذ گردد.
در این راستا، شناسایی تجمعات مکانی موجود و تقویت روحیه اعتماد و همکاری میان آنها مهمتر از ساخت شهرکهای صنعتی جدید خواهد بود.
سرویس صنعت عیارآنلاین